Republic of the Philippines

Pasay City National Science High School

Schools Division Office - Pasay City

Isinulat ni: Claire DomendenDibuho ni: Leigh Ann PradoSinuri nina: Gng. Myra Jaime at Ayesha Salazar Ngayong sumapit na ang ika-19 ng Mayo 2025, unti-unting tumitindi ang tibok ng puso ng bawat kabataang mamamahayag sa bansa. Ang National Schools Press Conference (NSPC) ay higit pa sa isang paligsahan — ito ay isang paglalakbay ng mga kabataan na handang maging tagapagsalita ng katotohanan. Hindi lamang ito laban ng talino at husay, kundi laban din ng prinsipyo at layunin. Sa entabladong ito, bitbit namin ang panata: magsulat hindi lang para manalo, kundi upang mamulat, magmulat, at magsilbing tinig ng bayan. Hindi madali ang paghahanda. Habang ang iba’y nagpapahinga, ang mga mamamahayag ay nakayuko sa mga papel, nakikipaglaban sa pagod at pagpupuyat. Isinusuko ang ginhawa at aliw ng karaniwang kabataan — ang gala tuwing Sabado, ang tulog sa hapon, at minsan pati na ang mga kasiyahan kasama ang pamilya. Lahat nang ito’y pinapalitan ng oras para magsanay, magsulat, at patuloy na humasa ng kakayahan. Para sa amin, ang bawat sakripisyo ay binhi ng tagumpay. Kasama rin sa paghahanda ang paglampas sa sariling mga takot. Oo, ngayon kami’y kinakabahan — sa bigat ng kompetisyon, sa laki ng inaasahan. Ngunit sa halip na umatras, kami’y lalapit pa lalo. Sapagkat ang tunay na mamamahayag ay hindi lang mahusay magsulat — marunong ding tumindig sa gitna ng kaba, maglakad sa kabila ng duda, at magsalita kahit walang pumapalakpak. Ang NSPC ay higit pa sa tropeo. Isa itong paalala na ang aming boses ay mahalaga. Na sa murang edad, kaya nating magbigay-liwanag, mag-udyok ng pagkilos, at maghatid ng kaalaman. Isa tayong pwersa — kabataan na may panulat, kabataan na may layunin, at kabataan na handang magsakripisyo para sa mas malaking dahilan kaysa sa sarili. At ngayong papalapit na ang laban, dala-dala namin ang kani-kaniyang layunin, husay, at puso. Hindi kami perpekto, pero kami’y handa. Handa kaming magsulat para sa bayan, magsalita para sa katotohanan, at makinig sa tinig ng bawat Pilipino. Sa NSPC, kami ay hindi lamang mga kalahok — kami ang kinabukasan ng malaya at responsableng pamamahayag.

Isinulat ni: Rhian Ariana B. BelardeDibuho ni: Leurlee Sicat Mapapaisip ka talaga kung sino nga ba sa mga politiko ngayon ang tunay na tapat at may malasakit sa bayan? Sa tuwing nalalapit ang halalan, nagsusulputan ang mga mukha sa bawat sulok ng kalsada, nasa tarpulin at billboard, maging sa telebisyon at social media. Kumakaway, ngumingiti, at nang-aakit ng boto sa pamamagitan ng mga pangako na kadalasan nama’y napapako. Sa mga panahong ito, marahil, sila’y kumakatok sa bawat pintuan, bitbit ang kanilang mga plataporma. Mga programa na ika nga nila’y hindi lamang para sa ikabubuti ng mga mamamayan kundi pati na rin sa ikauunlad ng bayan. Mga pangako na paulit-ulit nang naririnig ng mga mamamayan na umaasang umunlad ang buhay. Pabahay, trabaho, edukasyon at kalusugan na kadalasan nama’y natatapos lamang sa salita. Tuwing eleksyon, hindi lamang plataporma o mga pangako ang lumalaganap, kundi pati na rin ang mga maling impormasyon, partikular na sa mga kandidato. Noong 2022, lumabas sa isang sarbey ng Pulse Asia na 90% ng mga Pilipino ang naapektuhan ng mga pekeng balita na may kaugnayan sa pulitika. Ito ay maituturing na banta sa katotohanan, maging sa matalinong pagpili ng mga mamamayan. Sa darating na halalan 2025, na gaganapin sa ika -12 ng Mayo, muling susubukin ang husay at pagiging mapanuri ng sambayanang Pilipino sa pagpili ng mga karapat-dapat na pinuno. Ayon sa datos ng Commission on Elections (COMELEC), mahigit 68 milyon ang rehistradong botante ngayong taon. Sa nakaraang eleksyon, umabot sa 83% ang voter turnout, ang pinakamataas na naitala sa kasaysayan ng bansa. Samakatuwid, inaasahan na magpapatuloy ang mataas na antas ng partisipasyon ng mga Pilipino sa darating na halalan. Sa muling pagtaya sa balota, tayo ang may pinakamalakas na boses na may kapangyarihang pumili ng tamang pinuno. Mahalagang suriin hindi lamang ang galing magsalita kundi ang tunay na track record, mga proyektong nagawa o mga batas na naipasa. Hindi sapat ang pagiging sikat, o ang pagiging anak ng dati ring politiko. Sa pamamagitan ng matalinong pagboto, ang bawat Pilipino ay ang magsisilbing daan sa pagluklok ng mga karapat-dapat na pinuno. Bilang mamamayan, ang pagboto ay isang pananagutan, isang karapatan na kailangang gamitin nang may pag-iisip at paninindigan. Marahil, ang ilan ay mayroon nang napupusuan. Ngunit naitanong n’yo na ba sa inyong mga sarili kung ang inyong kandidato ay may sapat na kaalaman, kakayahan, at tunay na malasakit sa bayan? Ngayong 2025, habang isinasaalang-alang ang tanong na ito, kanino mo ibibigay ang boto mo?

By: Aljhur DangananPublication: Angelique Inlong As Filipinos partake in yet another determinant of the nation’s future, the imminent midterm elections have provoked candidates once again in exploiting their riches—a ploy to manipulate the minds of many. Around 439 complaints of vote-buying and abuse of state resources (ASR) were disclosed by the Commission on Elections (Comelec) as of May 8, less than a week before the elections. Money distribution and cash assistance were among the most common forms of such acts. Comelec remarked that those accused must undergo evaluation first in order to file a disqualification. Vote-buying is one of the principal causes in obstructing the electoral process. Yet, it remains pervasive in the democratic country, having been prevalent and widespread for years. Candidates roam around and hand out flyers with a 500 peso bill stapled, expecting a crucial vote in return. Not only are these ploys exploitative, but a direct giveaway of their character. A genuine leader with real credentials and platforms will not go out of their way to top the poll. Despite vote-buying being a violation of the Omnibus Election Code, there has been no effective strategy against such an act due to poor implementation and weak enforcement. The lack of initiatives has enabled this stratagem to influence and trick the minds of voters. One would think that a criminal offense would result in harsh consequences—but the situation here indicates otherwise. Alas, it is beyond doubt that the impoverished have been the ideal victims of these perpetrators. What was seen as their plea for help has now been turned into a culture of exploitation during election season. Even so, vote-buying interferes with the rights of citizens to freely decide who they will vote and hinders their ability to hold candidates accountable. The Comelec and its partners must work together to prosecute the perpetrators of these acts. Whether consequences or campaign instructions, they must put a stop to the rampant influence of vote-buying. Likewise, it is every voter’s civic responsibility not to let fraud, intimidation, and deceit tamper with their decision. Both the public and those in power must be aware and ready to blow the whistle on the culprits. No amount of “ayuda” must sway the crucial votes of the people. When our country is already marred with poor and corrupt governance, we must strive to move forward, vote our conscience, and elect those who are deserving. Failure to do so will only let the wealthiest win—and those who can actually serve their country will fall.